Đến với kiến trúc một cách hết sức tự nhiên, kiến trúc với KTS. Thịnh Cut như một hành trình để anh học hỏi và khám phá những điều xung quanh cuộc sống. Các dự án của Ngoac.space là kết quả của một nhóm người trẻ được trao cơ hội và môi trường để phát triển, thể hiện ý tưởng, đồng thời khai thác những năng lực tiềm ẩn riêng biệt của mỗi cá nhân. Là văn phòng trẻ từng gặt hái được một số giải thưởng uy tín trong lĩnh vực kiến trúc và thiết kế như: giải thưởng Loa Thành, Top10 Award 2024, Top 3 Ashui Award, và gần đây nhất là tác phẩm “The Thờ” được lựa chọn triển lãm tại triễn lãm quốc tế thường niên Maison & Object Paris trong khuôn khổ giải thưởng Hoa Mai Award.

Là khách mời trong tập ArchitectTalk tuần này, KTS. Thịnh Cut sẽ mang đến những chiêm nghiệm sâu sắc với chất cảm đặc biệt: chiều sâu nhìn vào cuộc sống, xã hội, văn hoá bản địa; sự thấu hiểu bản thân, hiểu nghề; và góc nhìn về cơ hội của người trẻ trong thời đại mới.

Cơ hội chỉ đến khi ta đã sẵn sàng, vậy điều gì để tạo nên cơ hội để ta nắm bắt?

Trong nghề kiến trúc, nền tảng chính là yếu tố quyết định hành trình phát triển của mỗi người. Nền tảng không chỉ là kiến thức chuyên môn, mà còn là cách chúng ta tư duy, cách quan sát cuộc sống, khả năng thấu hiểu tâm lý con người và cả kỹ năng giao tiếp để kết nối. Tất cả những điều đó cộng hưởng lại, trở thành hành trang bền vững đi theo suốt sự nghiệp.

Bởi lẽ, cơ hội trong nghề thường đến bất ngờ, nhưng chỉ những ai đã chuẩn bị đủ nền tảng mới có thể nhận ra, nắm bắt và biến cơ hội thành bước tiến cho chính mình. Nếu nền tảng yếu, dù cơ hội có gõ cửa, chúng ta vẫn dễ bỏ lỡ hoặc không đủ khả năng để đi xa hơn. Với tôi, việc rèn luyện và bồi đắp nền tảng không phải là giai đoạn ngắn hạn, mà là một quá trình lâu dài, xuyên suốt con đường làm nghề.

Có được dự án như mong muốn với Kiến trúc sư trẻ là may mắn, nhưng phải có nền tảng thì sự may mắn đó mới đến, và quan trọng hơn là chúng ta mới đủ khả năng để tiếp nhận sự may mắn ấy. Khi có nền tảng tốt, bạn sẽ có cho mình sự tự tin. Đồng thời, khi tiếp xúc với một người có nền tảng vững vàng, bạn cũng sẽ cảm nhận được sự tự tin nơi họ, từ đó dễ dàng đặt niềm tin và sẵn lòng trao cơ hội cho họ nhiều hơn. Đó cũng là cách mà tôi lựa chọn và làm việc với các anh em cộng sự của mình.

Vậy thời điểm mới ra trường, chưa có kinh nghiệm, điều gì thúc đẩy anh dấn thân đi tiếp và phát triển trong nghề?

Thật ra, tôi đến với kiến trúc không phải từ một lựa chọn chắc chắn ngay từ đầu. Nhưng rồi những cơ hội đầu tiên đến, như học bổng hay thành tích học tập tốt, đã khiến tôi có thêm niềm tin. Quan trọng hơn, tôi nhận ra môi trường mình đang học tập ở thời điểm đó rất phù hợp để phát triển, và nhờ vậy tôi bắt đầu nỗ lực nghiêm túc hơn. Chính sự phù hợp ấy đã trở thành tiền đề giúp tôi có được những bước tiến sau này. Sau này tôi luôn cố gắng tìm cho mình những môi trường phù hợp để làm việc, hiểu mình cần gì, tìm đến những người thầy mà học hỏi.

Khi có cơ hội xây dựng văn phòng riêng và tuyển dụng nhiều bạn trẻ, tôi càng tin rằng sự phù hợp còn quan trọng hơn cả việc giỏi đến đâu. Một ứng viên có thể xuất sắc về kỹ năng, nhưng nếu môi trường không phù hợp thì sẽ rất khó gắn bó lâu dài và phát triển. Ngược lại, nếu tìm được nơi phù hợp, bạn sẽ học hỏi nhanh hơn, tiến bộ rõ rệt hơn và có cơ hội thăng tiến bền vững trong sự nghiệp. Tôi hay gọi những trường hợp đó là “ như cá gặp nước”.

Bản thân tôi cũng trải nghiệm nhiều môi trường và lĩnh vực khác nhau, từ thiết kế nhà hàng, khách sạn, resort cho đến văn phòng, cửa hàng thời trang, dự án đặc thù ngành sản xuất công nghiệp, các dự án giáo dục… Mỗi thể loại dự án đều mang lại những kiến thức và góc nhìn rất riêng. Chính sự trải nghiệm đa dạng ấy đã giúp tôi mở rộng tư duy, hiểu rõ hơn về cách mỗi ngành hoạt động và ảnh hưởng như thế nào đến định hướng thiết kế. Những trải nghiệm đó trở thành hành trang quý giá để tôi định hình phong cách riêng của mình.

Đối với Ngoac.space thế nào là một dự án thành công?

“Mỗi dự án không nên chỉ đẹp, nó cần vượt qua phạm vi của cái đẹp đơn thuần”

Một dự án “đẹp”, “đẹp” về mặt thẩm mỹ và công năng, vốn đã là sứ mệnh của kiến trúc sư. Nhưng để một dự án thật sự thành công, nó cần vượt qua phạm vi của cái đẹp đơn thuần. Ở đó, phải có sự cân bằng giữa khoa học kỹ thuật, nghệ thuật, yếu tố xã hội và trên hết là cảm xúc. Mỗi dự án lại đặt ra một yêu cầu khác nhau: có dự án cần nhấn mạnh tính nghệ thuật, có dự án lại buộc tôi phải ưu tiên nhiều hơn về đặc tính kỹ thuật ngành của dự án, miễn sao vẫn đáp ứng đúng bản chất và mục tiêu mà tôi và chủ đầu tư đã cùng thống nhất. Chúng tôi thường sẽ đưa ra một đề bài định hướng chi tiết trước khi thiết kế, đề bài này yêu cầu cả về mặt lý tính và cảm tính, suy tư của dự án. Khi chúng tôi vượt qua được mọi rào cản, hoàn thiện được dự án giải quyết được mọi yêu cầu đề bài đã đề ra, đối với tôi đó là một dự án thành công. Hơn nữa, mọi thứ tôi vừa nêu ở trên đều phải đặt trên sự phù hợp, sự đồng điệu giữa Chủ đầu tư và Kiến trúc sư. Đó là cách chúng tôi hình thành nên một dự án ở phương diện làm việc cùng Chủ đầu tư.

Ở khía cạnh chuyên môn kiến trúc từ chính cá nhân tôi, Kiến trúc sư cần hình thành một phương pháp luận khi làm nghề, nói nôm na đó là hình thành cho mình một cách tiếp cận có tính logic khi tổ hợp không gian của từng dự án. Tính logic ấy phải cộng hưởng cùng sự rung động bản năng và cảm xúc trải nghiệm của người thiết kế. Điều ấy sẽ tạo nên được những dấu ấn cá nhân rất riêng của Kiến trúc sư ở mỗi dự án.

Trong suốt hành trình của mình, dự án nào khiến anh tâm đắc nhất và đâu là chất liệu mà anh yêu thích nhất để đưa vào các thiết kế của mình?

Về chất liệu, tôi không đặt nặng vào một loại vật liệu yêu thích nào cố định. Mỗi dự án là một bài toán, và vật liệu chỉ là một phần trong lời giải. Tôi không áp đặt gu cá nhân vào mọi công trình, mà luôn tìm cách lựa chọn chất liệu phù hợp nhất với tinh thần và yêu cầu của từng dự án. Tuy nhiên, tôi thường có xu hướng tìm đến các vật liệu thân thiện với môi trường, có “chất cảm” truyền thống nhưng thể hiện theo hơi thở đương đại. Vì thế, trong nhiều dự án, tôi thường hợp tác với các làng nghề thủ công, nơi chất liệu mang trong mình giá trị văn hoá và cảm xúc.

Trong số các dự án đã thực hiện, Mùa – Wellness Hotel là một trong những công trình thể hiện rõ cách thức sử dụng vật liệu mà tôi muốn theo đuổi. Công trình này có hệ mái với cấu trúc phi truyền thống, buộc tôi phải phối hợp chặt chẽ với những người thợ thủ công để biến ý tưởng thành hiện thực. Quá trình làm việc đó như là quá trình học hỏi giữa tôi và những người thợ thủ công, là sự giao thoa giữa thế hệ trẻ và những người lành nghề đi trước. Khách sạn mang nhiều giá trị văn hoá, có tính thô mộc và thủ công cao. Tôi đặc biệt say mê những sản phẩm thủ công bởi chúng không hoàn hảo tuyệt đối – đôi khi thô kệch, đôi khi méo mó – nhưng chính sự “không hoàn hảo” ấy lại khơi gợi cảm xúc chân thật nơi người trải nghiệm.

Điều gì khiến anh có thể không ngừng nuôi dưỡng niềm đam mê và cảm hứng với nghề ?

Đó chính là học tập không ngừng. Tôi rất thích học các bộ môn nghệ thuật. Hiện tại tôi đang dấn thân vào gốm và sơn mài truyền thống. Chính những bộ môn nghệ thuật truyền thống lại giúp ích rất nhiều trong việc tư duy, trau dồi góc nhìn đa chiều khi nhìn nhận các vấn đề. Dường như tôi thấy mình nhìn sâu hơn về mọi thứ. Phần nữa các bộ môn này rất “tính người” khi mà AI đang phát triển rất nhanh, việc tìm đến các nghệ thuật thủ công truyền thống, giúp mình cân bằng và xây dựng niềm đam mê nghệ thuật, kiến trúc cũng là nghệ thuật mà. Với gốm và sơn mài, sản phẩm phụ thuộc nhiều vào cảm xúc của người thợ trong khoảnh khắc sáng tạo. Có thể chiếc bình sẽ hơi lệch, hơi méo, nhưng chính sự khác biệt ấy tạo nên sự tình cảm, cảm tính và duy nhất cho từng tác phẩm, nhưng những cảm xúc ấy phải được hình thành trên nền tảng lý tính vững chắc. Và tôi muốn tinh thần đó hiện diện trong những công trình mình làm.”

Là một người đề cao tính truyền thống, anh sẽ lồng ghép những tinh thần bản địa như thế nào vào dự án của mình?

Việc đưa tinh thần bản địa vào dự án có rất nhiều cách. Nhiều nơi chọn cách trực diện, chẳng hạn như tái hiện nguyên mẫu một căn nhà cổ, hay đưa các chi tiết xưa cũ vào không gian để khách hàng cảm nhận sự quen thuộc. Nhưng định hướng của tôi lại khác: tôi muốn tính bản địa hiện diện một cách tinh tế, có chiều sâu và nhiều ẩn ý hơn.

Trong dự án HG Home tại Hậu Giang, mọi người thường nghĩ đến miền Tây với mái lá, mái hiên đặc trưng. Nhưng thay vì khai thác hình ảnh quen thuộc ấy, tôi chọn đi sâu vào lối sống của người dân địa phương. Người miền Tây vốn không sinh hoạt nhiều ở phòng khách, mà thường quây quần ở khu bếp sau — nơi họ trò chuyện, nghỉ trưa, cùng nhau nấu ăn. Đó mới là “trái tim” của căn nhà.

Vì thế, thay vì đặt phòng khách ở hướng mặt tiền như thường lệ, tôi đưa không gian này về phía sau và kết nối trực tiếp với gian bếp. Nhờ vậy, căn nhà trở thành nơi gia đình thật sự quây quần bên nhau đúng với tinh thần sống của người miền Tây. Với tôi, đó chính là cách kiến trúc chạm đến tinh thần bản địa: không phô trương, không minh hoạ, mà khơi gợi những thói quen văn hoá đời thường và biến nó thành linh hồn của không gian.”

Cái tên Ngoac.space gợi khá nhiều liên tưởng, vì sao anh lại đặt tên là Ngoac.space?

Thật ra, cái tên đó bắt nguồn từ một kỷ niệm nghề nghiệp rất đáng nhớ. Trước đây, khi làm việc cho một người sếp cũ – người mà tôi luôn đánh giá cao cả về chuyên môn lẫn cách dẫn dắt – tôi từng phụ trách một dự án có một cánh cửa kho. Lúc đó, tôi nghĩ đơn giản rằng đó chỉ là một chi tiết nhỏ nên vẽ rất sơ sài, không đầu tư kỹ. Nhưng đến khi thi công, cánh cửa ấy bị làm sai, và vì nó nằm ngay mặt tiền, tiếp xúc trực tiếp với không gian chính nên vô tình ảnh hưởng đến toàn bộ tổng thể công trình.

Sếp tôi lúc ấy chỉ nói một câu: “Đừng vì nó là cái cửa kho mà bỏ qua, không có chi tiết nào là không quan trọng cả.” Đó là một bài học lớn mà tôi luôn ghi nhớ.

Hai dấu ngoặc “[ ]” trong logo Ngoac.space chính là hình ảnh tượng trưng cho “cánh cửa” ấy. Nó nhắc tôi rằng trong công việc, không được bỏ lơ bất kỳ chi tiết nào, phải để tâm đến mọi thứ mình làm. Có thể rất khó để chu toàn tất cả một cách hoàn hảo, nhưng quan trọng là người kiến trúc sư phải có có ý thức và trách nhiệm trong quá trình sáng tác. Và đó cũng là tinh thần mà Ngoac.space luôn theo đuổi.”

Kết

Kiến trúc, với anh, không chỉ là nghề nghiệp mà là hành trình học hỏi và thấu hiểu. Từ một “cánh cửa kho” tưởng chừng vụn vặt cho đến những dự án mang tính thử nghiệm và sáng tạo cao, anh luôn giữ cho mình sự bền bỉ trong việc xây dựng giá trị và nuôi dưỡng đam mê. Trong bối cảnh thế hệ kiến trúc sư trẻ ngày càng khẳng định vị trí của mình, Thịnh Cut cùng Ngoac.space cho thấy rằng bản lĩnh nghề không nằm ở việc chạy theo cái đẹp bề nổi, mà ở nền tảng vững chắc, sự thấu hiểu xã hội và bản sắc địa phương. Chính những điều đó đã, đang và sẽ tiếp tục làm nên dấu ấn riêng của anh trên bản đồ kiến trúc đương đại Việt Nam.